مقدمه  

      سخن مدیریت  وبلاگ 

برخی از روزنوشت های موجود در فضای مجازی  شخصی هستن . گاهی شبیه به دلنوشته و احساسی هستن . برخی  خیلی  آرام و بدون هیجان.  گاهی  شبیه به متن های دفترچه خاطرات میشن.  گاهی  ارزش خواندن ندارن و صرفا ثبت روزمرگی های نگارنده  هستن .  ولی  گهگاهی  پیدا میشه...  به ادامه متن بروید... .

گهگاهی پیدا میشه   متن های روزنویس و روزنوشت هایی که  از  مرحله ی  آماتور  و  خالتور‌  گذر  کرده  و  به زیبایی  تمیز داده  شده  و صیقل  خورده  و  فراتر  از  یک  روزنوشت  محسوب  میشه .  . زیرا  درونش  یک پیام و نتیجه گیری    گنجانده شده . نگارنده نیت و هدفی  مشخص داشته و  به فن نویسندگی  خلاق  مسلط  بوده .  ویرایش را به نحو احسنت انجام  داده  و سیر  جریان  روزنوشت خودش رو سمت و سویی مشخص  سوق  داده  تا  پیامی  مشخص  رو  بطور غیر مستقیم  ارائه  کرده  باشه .  خب اینچنین  روزنوشت هایی  ارزش  خواندن رو دارند .  البته  گاهی  نیز  سبکی  متفاوت  مانند  نوشته های  شخصی به نام   خاله آذر    در  محیط بلاگفا    ، بواسطه ی  طنز درونش    زیبا  از آب در می آید .  و ارزش  بازنشر دارد .  ولی اینبار  برای شما  یک روزنوشت از یک جوان دهه شصتی  ساده  و  بی ادعا  انتخاب کردم  و  بطور  نامحسوس  و  گذرا  به  قیاس  نسل های جدید  با  هم نسل های  خودش  در دهه  شصت   پرداخته  و در عین حال  به  نقد سازنده ی جامعه و فضای فرهنگی  و اتمسفر  حقیقی  جامعه  پرداخته .  صرفا  از  دیده های  خودش  صحبت  به میان آورده.     واین امر    به متن  پشتوانه  و  اعتبار  میده .     شاید بظاهر   معمولی  بیاد  و  هیجان و  پیچش  نداشته باشه  ولی خب  نمیشه از یک متن  روزنوشت و یادداشت معمولی  روزانه   توقع  یک   پیرنگ  و  کنش و واکنش   و  شخصیت پردازی  داشت .  بلکه  نویسنده اش  صرفا  افکارش رو  به واژه  تبدیل  کرده  و  به خط کشیده   .      این کار رو  برای  عرضه  به مخاطب نگرده و برای  خلوت خودش  واژه چینی  کرده .         پس  توقع  جذابیت و  هیجان نداشته باشید . بلکه از نگاه و زاویه ی  جامعه شناسانه به ماجرا  نگاه  کنید.    من از همین جا  ازش تشکر  دارم  که  اوج صداقت  و صراحت کلام  رو  ابراز  داشته  و  قضاوت نگرده  بلکه  قیاس  منطقی  و  با عدله‌ کافی  رو  پیشه  کرده    و واقع بینانه  به ماجرا نگاه کرده .      موفق و موئد باشی و همیشه  چنین  بنویسی .   

 

         محمد_ایزدپناه        فارغ التحصیل  جامعه شناسی       همدان شهریور ۱۴۰۱ 


   

   


  از خانه خارج شدم و  بیست قدم جلوتر وارد سبزه میدان شدم ،  دختران نوجوان  کماکان  با رنگ موهای عجیب  آبی ،  فیوزه ای ، گلبه‌ ای ، آجری و هزار و یک رنگ عجیب دیگر   درون  پارک  نشسته اند  ،  و براستی  پسران  شهر رشت   با حجاب  تر  از دخترانش  هستند ،  نکته ی مشترک دختران خوب درون پارک    این موارد  است   ؛  همگی  بجای نشستن روی نیمکت ،  بالای  تکیه گاهش  می نشینند ،  دگمه های همگی باز ، و همگی کلاه بر سر دارند ، سیگار باریکی  در دست  و رژ لب های  تیره بر لب ،  و  تاتو  و تاتو   و تاتو   ،  و گاهي سگ پاکوتاه نیز  آن دور و بر می‌چرخد و با یک  تسمه  به آنها وصل شده .      هنگام  عبور از کنارشان ،  کسی به طعنه  می‌گوید؛   کش موی سرت  توی حلقم‌. خخخخ   باقی نیز میخندند .    
 اعتنا  نمیکنم .    دو نیمکت بالاتر     دیگری  می‌پرسد:  آقا  آتیش دارید؟ 
نخیر . 
در پاسخ به جوابی که دادم  می‌گوید؛    ایهاالناس  حیف نیست  جوان به این خوبی   ، معتاد نباشه ....  خخخخ   همه میخندند 
 خب راستش  من هم  خنده ام گرفت ولی  به راهم ادامه دادم . 
خب معمولا از آنها  صحبت های عجیبی  می‌شنوم  که  باورش  سخت است .   و بهتر است  بازگو  نکنم .   خب  زمانه  عوض شده  ، پسران  گوشه گیر و دختران  متلک گو  شده اند   .  البته  منظور فقط  سبزه میدان  شهر  من  است.     من  بی اعتنا  عبور میکنم . عادت ندارم توجهی نشان دهم .      البته  مشکل  اصلی آنجاست  که  من  هرگز نتوانستم  استایل و نوع پوشش خود  را  مانند  مردان بزرگ   و  سنگین  و غمگین  کنم .  نه آنکه  عشق وجق باشم ، بلکه خب  حتی دوران تدریس  نیز  در محیط آموزشی  این مشکل  را  داشتم  و  گویی  فرقی بین من با باقی  مدرسان  بود .   خب  کج سلیقه نیستم  بلکه  بشدت  سخت  سلیقه هستم .   و  تا  نکته ای متفاوت  در  تن پوش  نیابم  عمرا  آنرا تن نمیکنم   یا حتی  اکثرا خودم  تغییری  در آن  ایجاد میکنم  تا    احساس مالکیت روی آن داشته باشم .   و مختص به خودم باشد .        نه   لاکچری پوش هستم  و نه  این‌که   تن پوش خودم را از بازار تهیه کنم ،  چیزی مختص به خودم هستم    و  این  خصیصه  سبب  شده   از همگان  بشنوم  که  این  تفاوت  من  را   می‌پسندند  و تحسین می‌کنند،      اما خب  برای  کسب  تایید از دیگران نیست که  این همه  مشقت و سختی به خود می‌دهم  بلکه  از ابتدای امر   چنین  بار  آمده ام  و  می‌دانم عجیب  است  ولی  خب  برای خودم  فقط   کوله باری   استرس و وسواس   همراه  داشته   و در  نظر دیگران     تفاوت  .   و کسی نمی‌داند  این  رفتارم   ناشی  از  وسواس  رفتاری  است  نه آنکه  بخواهم  خاص  بشوم.  چون  به هیچ وجه  خاص  بودن    یک امر  اکتسابی  نیست   بلکه   غریزی و فطری  است  . یعنی  یا  کسی  بالفطره  خاص  است  یا که  نه  مانند  من   و شماست .   البته  گاهی  خاص بودن را می‌توان با صرف هزینه های بالا  در تهیه پوشش و  مطالعه  و تغییرات  رفتاری و ارتقا  اندیشه    شبیه سازی نمود .    ولی باز  بت  نسخه ی  اصل  فاصله چشمگیری خواهد  داشت . بگذریم . 
فارغ از این موارد ،  به  اصل ماجرا  برگردیم    ، آنجایی بودیم  که  این روزها   مشکل اصلی  آنجاست  که هرجایی می‌گویم   دهه شصتی  هستم   کسی  باورش  نمی‌شود.    در حالیکه  من  ۶۶ زاده  شده ام  و نمی‌دانم چرا  دیگران  باورشان  نمی‌شود که دهه شصتی  باشم  و میگویند که     خوب مانده ای .       یا اینکه  تصور می‌کنند     به دروغ  سن خودم  را بزرگ  کرده ام.  خب  بعلاوه ی این مورد   ، نوع  تفاوت در پوشش را  اگر کنارش لحاظ  کنید   تبدیل  به  شخصیتی  خواهد  شد  که   هیچ شباهتی  به  یک  مرد  ۳۴ ساله نداشته باشد .  
خب در  تعدد  دست فروشان کوهلی  درون شهر  توجه  میکنم و از زیر مجسمه میرزاکوچک خان و اسب سیاهش   رد میشوم .  ساعت گرد شهرداری   هشت بار   بصدا در می آید .  ساعت ۸ است .  سمت خیابان سعدي بزرگ میروم .   
 برای دیدار با دوستی  قدیمی  و عزیز  داخل  داروخانه  شدم ،     او که مانند همیشه  سرش  شلوغ  است و از دست بر قضا    صندوقدار  داروخانه   آن روز نیامده  ،  به محض دیدن  من ، گل از گلش شکفت  و  سلام علیک عجولانه ای کرد  و تا به خودم آمدم  دیدم مرا پشت دخل نشانده  و  عده ای نیز  صف ایستاده اند و تکه کاغذی کوچک  در دستشان است  و من  نقش صندوقدار  را باید ایفا کنم  ،  و دوست عزیزم  طبق معمول و مانند تمام سال‌های بچگی تا دوران تحصیل  ، به من کلک زده  .  خب  تازه  به اصرار  او  برای  دیدار  با من  در آنروز  پی بردم .   خلاصه  ساعتی گذشت ،  میان  افرادی که می آمدند و می‌رفتند   همه جور  آدم بود . عجیب ، بیمار ، سالم ، شاد ، پریشان ، آشفته،  خونسرد ، مرموز ،   و......

  در  ناخودآگاهم    مرور میشود  متن دکلمه ای  عاشقانه .  

دختری هفده ساله  وارد داروخانه  شد ، چشمانی درشت داشت ، و مرا بشدت به یاد  دوستی قدیمی می انداخت .  او  آشفته بود   ، نگران .  گویی  دسته گلی به آب داده باشد .  او  آمد و بجای آنکه  سمت  قسمت متصدی داروخانه برود  ، سمت صندوق آمد ، و از من پرسید؛  
آقا میشه  یه بی‌بی چک  به من  بدید .  مرسی . 

خب  من به او خیره ماندم  و به یاد  خاطراتی  قدیمی افتادم  ، آن دورانی که  چیزی به نام بی‌بی چک  وجود نداشت .  یا اگر داشت   ما از آن بی‌خبر بودیم .   منظورم  دو دهه قبل  است .    واقعا  نمی‌فهمم  چرا  آزمایش بارداری  را با آزمایش  خون   اعلام می‌کردند.    عجیب  بود . 
هفده سال  قبل 
....

پرستار سورنگ را می‌آورد  ، با عشوه و لوندی خاصی نگاهی به من می اندازد  و با قدمهای  آرامی سمت ثریا می‌رود،  گویی بجای مسیر مستقیم ، قوس دار ترین حالت ممکن را می‌پیماید تا به ثریا برسد .  چیزی یه ثریا می‌گوید،    بیچاره  رنگ به رخسارش ندارد .   رنگ و لعاب که چه عرض کنم ، والا بعید می‌دانم  خون هم داشته باشد ، از بس که طی هفته   استرس داشت و مضطرب بود
  از او بدتر  ، حال من بود .    والا از فرط  نگرانی  و ترس  ،  دست به دامن  خدا شدم ،  به او ایمان آوردم،   حتی کم کم داشتم ترغیب میشدم  نماز هم بخوانم  ، بلکه  کمکم کند.  منی که تا دیروز یک آتئیست  شش دانگ بودم   از لحظه ی به آب دادن دسته گل  ، به یکباره  به خدا ایمان آوردم.   بلکه  خودش به فریادم  برسد.  البته  تمامش تقصیر من نیست.  نیمی تقصیر ثریا است.    او بود که  مرا به خانه شان دعوت  کرد .  من چه خوش خیال بودم ، خیال کردم  قرار است به او  گیتار  زدن یاد بدهم.   حتی باورم  شده بود که  گربه ای دارد  و گربه شان  بلد است  با توپ رویایی بزند ،    ولی  گویی از بیخ  در آفساید  بودم ،  چون  آنها که اصلا گربه نداشتند .   حتی  پدر مادرش هم خانه نبودند .    خب  خدایا خودت  به دادم برس .  غلط کردم .  فردا  کنکور  دارم  و  اکنون  کنکور  برایم  پشیزی ارزش ندارد  زیرا   دسته گلی به آب داده ایم  به اندازه ی گلستان .      یا  قمر بنی هاشم،  یا امام زاده بیژن ،  یا  خواهر امام ،  خودتان   کاری  کنید ،   من که  کارم را کرده ام  و دیگر هم نمی‌شود  آب ریخته شده روی زمین  را  جمع کرد .....   
پرستار  کمی خون می‌گیرد  از ثریا  و به او با لبخند  چیزی می‌گوید   و مجدد  لبخندی  می‌زند   نگاهی  می‌کند  و می‌رود.       پرستار دیگر  می آید و می‌گوید؛    معلومه  خانمتون  رو خیلی دوست داريد    چون  واسه خاطر  چند قطره خون گرفتن ازش   اینجوری  دارید  حرص می‌خورید.   

در دلم می‌گویم  ؛    خانم ؟  کدام خانم ،  ؟...  ما فقط دو تا دانش آموز پشت کنکوری احمق  بودیم  که  کار به اینجا کشیده ،  ولی خب اینها را که نمی‌توانم به او بگویم، پس لبخندی  به ناچار بر لب مینشانم .  

ثریا پیش می‌آید  و می‌پرسد:  چی شد؟  

چی چی شد؟  
جواب ازمایش؟
به این زودی ها نیست که .   باید واستی  تا آماده بشه.  
پرستار  از سر بی‌خبری  و سو تعبیر  می‌گوید:    آن شالله که مثبت باشه . 
  من و ثریا هم  با  قیض و از سر ناچاری   زیر لبی می‌گوییم   :   آن شالله ....
نگاهی به هم میکنیم  و مانند  دو  ربات  سمت درب خروجی  آزمایشگاه  باز میگردیم. 
  یعنی  کافی است  که  پدرش  بداند   دخترش با  پسری غریبه دوست  است  تا  سر جفتمان را  گوش تا گوش  ببرد ،  چه برسد  به اینکه  ..... 

تا آماده شدن  جواب آزمایش  و ساعت  چهار بعد از ظهر   بهتر است  بروم  یک امام زاده   ی جدید . شاید  این یکی  شفاعت کند .     .....


اکنون  هفده  سال  از آن آزمایش می‌گذرد.   
و  اگر   ان آزمایش  جواب و پاسخش  مثبت  بود ،  من  یا شاید ما ، اکنون فرزندی مانند  این  دخترک پریشان خاطر و  هفده  ساله داشتیم .   
  خب  نتیجه میگیرم  که  من و نسل من یعنی  دهه شصتی ها  در یک زمینه  لااقل  با  نسل  امروزه  و دهه  های  اخیر   تفاوت چندانی  نداریم .   آن هم  در زمینه ی  دست گل به آب  دادن  است .   

   در  همین لحظه  است  که به خودم  می آیم  و  خود  را  در  داروخانه  و زمان  حال  می یابم .   این روزها  دیگر  او  عروس  شده  و  من  نیز  شانس آوردم  از  بابت  آنکه    ازدواج  نکردم .  خب  آنهایی که  ازدواج  کردند  همانند  همین  دوست  داروخانه چی ام      با یک فرزند   به  فرجام تلخ  و مهریه  و زندان و  طلاق  ختم  شدند .  
 

  یک مشتری سمت قسمت لوازم بهداشتی داروخانه می‌رود و  نمی‌دانم چه چیزی سفارش می‌دهد  و  در پاسخ  به متصدی این قسمت ،    پاسخ می‌دهد  و می‌گوید؛ 
  یک  رول  کافیه ‌ 
سپس می آید سمت صندوق  و  حساب می‌کند و می‌رود.   من  ناخواسته  از  شنیدن  واژه ی      یک   رول    به  یاد  مبحث دیگری  می افتم . 
همین  چند صباح  قبل بود که   از شماره ای  ناشناس  برایم  پیامی  آمد  و  محتوایش  ؛ 
       آقای صیقلانی سلام .  یک زحمتی داشتم براتون . به هر حال  شما 
این روزها  کلماتی  را از  هنرجویان و نوجوانان  می‌شنوم که  برایم  عجیب  است      و  یکبار  
دل  را به دریا  زدم  و پرسیدم ،   رل  زدن  یعنی  چه ؟  
و پاسخی  که  دار    مرا  متحیر کرد  . چون  چندین  نوع دیگر  از این نوع واژگان  را  به  من  شرح  داد  که  من  انتظارش را نداشتم .  و راستش را  بخواهید  هیچ کدامش را  نفهمیدم   و  فقط  به این  موضوع  فکر کردم  که  هرکس  فرزند  زمانه ی  خود  است .      
در حالیکه  هنرجو  یک نفس حرف می‌زد و  با شوق  چیزهایی را تعریف  می کرد   ، گویی  کبریت به انبار باروت زدم با پرسشی  که  کردم    چون  یکهو  جو  عوض  شده بود  و    من    مات و مبهوت مانده بودم  .     او  می‌گفت  ؛  
  آره  استاد  اینجوریاست     بعد  اون دختره که می اومد  جلسات خاتم  ،  اون بت فلانی  رول  زده  بود  بعد که .....   
(ما نفهمیدیم   رل   چه  ربطی  با   رول  داره  اون وقت...) 
 پنج دقیقه  بعد....
همچنان  او  متکلم وحده   بود  و من   رنگ  از رخسارم  رنو ما  مثل  آن  نوع  از  خودرو های  کلاسیک شده ایم  که  همچون  موستانگ شورلی‌    زمانی  حرف اول  را میزدیم اما  اکنون  موستانگ  کروک  نیوو فیس  آمده  به بازار  و حرف  اول  را  می‌زند.    و خب  شورلی‌  هم  باشی  باز  بستگی  به مدل  چه سالی  و چه  ورژن  و آپشن  باشی ‌  و....‌   


خب  من  ماندم  و  این  اندیشه  که  چرا   با آنکه  می‌دانم  باید  با  هنرجویان  خشک  و رسمی  رفتار  کنم  ولی  باز  گاهی   یادم  می‌رود  و غریزی  رفتار کرده  و   حرفهایی  میزنم  که  بعد  پشیمان  شوم .  خب آخر  آبم  کم بود  ، نانم کم بود  ،  چرا  از او  چنین  پرسشی  کردم .   ناسلامتی  می‌بایست  رفتاری  برازنده ی  جایگاهم  داشته  باشم .  واقعا که  برای  خویشتن خویش  متاسفم .  می بایست  یکسری  خصایص  رو  کنار  گزاشته  و  یاد  بگیرم  که  اکتسابی  عمل کنم  . یعنی  بر طبق اصل   و اصول  عقل و تجریه  و   با  مکث پیش از انجام  هر عمل  و کمی  اندیشیدن.   نباید یک اشتباه را دو بار تکرار  کنم .  
خاطره نویسی  #خاطره  
شهروز براری